THẾ CHÂN VẠC TRONG THỊ TRƯỜNG TMĐT VIỆT NAM 2023

 Thời điểm hiện tại, nếu nhìn vào thị trường TMĐT Việt Nam đang nhìn thấy 3 tay chơi lớn nhất, với những lợi thế cạnh tranh cũng như cách đánh cực kỳ riêng biệt.

THIÊN THỜI: Không phải là nền tảng TMĐT đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam, nhưng là nền tảng đầu tiên được rót tiền mạnh tay để phủ sóng chiếm thị phần. Với nguồn lực tài chính dồi dào đến từ Công ty mẹ ngự tại Thiên triều, Lazada phát triển mạnh mẽ trong những năm 2016 đến 2018. Với nguồn vốn mạnh, Lazada không tiếc chi tiền làm thương hiệu, quảng cáo, kết nối với những KOL có tầm ảnh hưởng lớn nhất, và 1 mặt cũng trợ giá Seller, tặng voucher người mua, tạo nên 1 môi trường mua hàng online uy tín và giá rẻ.

ĐỊA LỢI: Tuy đến sau, nhưng đây là nền tảng TMĐT đầu tiên có định hướng tập trung vào mobile-first, tức là đặt cược vào thói quen sử dụng smartphone sẽ ngày 1 phổ biến, đi theo đó là thói quen mua sắm trên điện thoại. Shopee thành công với 1 chiếc apps rất đơn giản để tạo 1 tài khoản, tìm kiếm 1 sản phẩm nào đó, thêm vào giỏ hàng, áp mã và mua. Giao diện thiết kế cho người bán cũng được thiết kế đơn giản hóa, rất phù hợp cho những người mới bắt đầu kinh doanh thương mại điện tử. Shopee có thể nói đã tìm hiểu rất kỹ và tương đối am hiểu tâm lý hành vi người dùng thương mại điện tử. Từ việc tạo nên bài hát Shop pi pi pi pi pi, đến việc thông điệp truyền thông đơn giản hóa, đánh thằng vào nhu cầu người mua: "Ở đâu rẻ hơn, chúng tôi hoàn tiền", Freeship 0đ,... Có thể nói Shopee tối ưu tương đối tốt về mặt trải nghiệm người mua. Tạo nên 1 hành trình mua sắm dễ chịu, đơn giản, và hiệu quả. Giai đoạn từ 2019 đến đầu 2022 chính là thời điểm bùng nổ của Shopee.

NHÂN HÒA: Là nền tảng non trẻ nhất, nhưng TiktokShop đã lọt top 3 nền tảng TMĐT tại Việt Nam chỉ sau nửa năm, và đến giờ đang cạnh tranh ngang ngửa với top 2 về mặt GMV, lăm le chiếm top đầu. Khác với 2 nền tảng kia tập trung vào hành vi mua sắm, thì TiktokShop đặt trọng tâm ở đây là con người. Họ đưa ra 1 khái niệm gọi là Shoppertainment - Mua sắm giải trí. TiktokShop khai thác 1 cộng đồng đông đảo đứng top tại Việt Nam với hơn 50 triệu người dùng Tiktok. Họ dạy seller của họ rằng lên đây bán cho cộng đồng thì phải thể hiện sự giải trí, nhấn mạnh yếu tố cảm xúc, kể chuyện, giáo dục. Họ cũng tạo ra 1 môi trường cực kỳ thân thiện để kết nối seller - creator theo những hình thức affiliate rất đơn giản. TiktokShop cũng thừa hưởng và học hỏi kinh nghiệm của những đàn anh đi trước trong việc tối ưu hành trình mua hàng, cũng như nghiên cứu và đưa ra những chính sách hướng đến lợi ích tối đa cho người mua. Tuy nhiên, cảm xúc và cộng đồng mới là 2 trong số những yếu tố chính khiến TiktokShop trở nên thành công.

Chưa biết cục diện TMĐT sẽ ra sao trong thời gian kế tiếp. Khi mà Lazada với 1 sinh nhật bùng nổ trong tháng 3 với rất nhiều nghệ sĩ tên tuổi đang thể hiện rằng mình vẫn đang có rất nhiều tiền để chơi tiếp. Shopee lần đầu báo lãi trong Quý 4 năm ngoái, cũng thể hiện rằng mình vẫn đang tiếp tục trong cuộc đua duy trì vị thế TMĐT. Còn TiktokShop thì vẫn không ngừng thay đổi liên tục, luôn luôn tạo ra xôn xao dư luận, và tiếp tục phát triển tâm lý hành vi mua sắm giải trí. Mọi thứ vẫn trở nên rất thú vị. Và người hưởng lợi ở đây chính là người mua cũng như người bán Thương mại điện tử.

Trong vai trò 1 seller, mình sẽ chọn phát triển đồng hành cùng cả 3 - mỗi nền tảng có những tiềm năng riêng, tệp khách và hành vi riêng. Nhưng mỗi bên mình sẽ chơi 1 kiểu khác nhau. Cố gắng hiểu cục diện chung để tìm ra 1 lối chơi tốt nhất cho bản thân.

Quan điểm cá nhân, rất phiến diện và chủ quan, hy vọng giúp được ai đó và mong được góp ý của mọi người!